Met nog enkele weken te gaan tot het nieuwe jaar is de maand december bij uitstek geschikt om te reflecteren op het afgelopen jaar.

Zo zal er de komende weken door de media nog uitvoerig worden stilgestaan bij de roerige politieke en maatschappelijke ontwikkelingen van 2017 (Trump, Tweede Kamerverkiezingen, terrorisme, #metoo). Maar er is ook op kleinere schaal het nodige gebeurd en dan doel ik vanuit mijn professie natuurlijk op uitspraken en regels die directe invloed hebben op de werkvloer.

Graag blik ik nog eens terug op een aantal van de belangrijkste arbeidsrechtelijke ontwikkelingen van het afgelopen jaar.

Hoogste billijke vergoeding: € 141.500

Zo begon het jaar met een uithaal van de rechtbank Gelderland naar een werkgever die geen enkele re-integratieinspanning wilde doen voor een zieke directeur. In plaats van een plan van aanpak ontving de directeur een beëindigingsvoorstel. De rechtbank Gelderland was hierover zo verbolgen dat zij de man, naast een transitievergoeding van € 27.000, een billijke vergoeding toekende van maar liefst € 141.500.

Hoge Raad: werknemer heeft soms recht op hogere ontslagvergoeding

Wat de rechtbank Gelderland in januari 2017 nog niet kon bevroeden was het feit dat de Hoge Raad enkele maanden later zou bepalen dat rechters de billijke vergoeding op een volstrekt andere manier moeten vaststellen dan zij tot nu toe deden.

Volgens de Hoge Raad zou, kort samengevat, een rechter bij het bepalen van een billijke vergoeding wel degelijk rekening mogen houden met de gevolgen die het ontslag voor de betrokken werknemer heeft. En deze vingerwijzing van ons hoogste rechtscollege zou in een aantal zaken wel eens tot fors hogere ontslagvergoedingen kunnen leiden.

Gemiddelde ontslagzaak kost werkgever € 24.000

In opdracht van het ministerie van Economische Zaken zocht een onderzoekbureau uit hoeveel kosten een werkgever gemiddeld kwijt is aan een ontslagzaak. Daarbij werd dan niet alleen gekeken naar de ontslag- of transitievergoeding die een werkgever vaak kwijt is, maar ook naar zaken als tijdsbesteding, juridisch advies en improductiviteitskosten.

De uitkomst? Een werkgever moet bij een gemiddelde ontslagzaak rekening houden met ca. € 24.000 aan kosten en opvallend genoeg zijn deze kosten niet lager geworden door de invoering van de WWZ.

Hoofddoekverbod? Wel of juist geen discriminatie?

In het voorjaar van 2017 oordeelde het Europese Hof van Justitie over een beladen onderwerp: mag een werkgever zijn werknemers verbieden om religieuze (politieke of filosofische) kleding of tekenen te dragen, zoals een hoofddoek?

Ja, aldus de Europese rechters, onder bepaalde voorwaarden mag dit. Het moet dan onder meer wel gaan om medewerkers die klantcontact hebben. Ondanks deze Europese uitspraak oordeelde het College voor de Rechten van de Mens enkele maanden later, in een niet-bindende uitspraak, dat de politie als werkgever “verboden onderscheid maakte” door een medewerkster te verbieden een hoofddoek te dragen.

Regeerakkoord: soepeler ontslag en ketenregeling weer naar drie jaar

En toen verscheen op 10 oktober 2017 dan eindelijke het langverwachte regeerakkoord van Rutte III. Daarin stonden een aantal ingrijpende arbeidsrechtelijke plannen: het ontslagrecht wordt versoepeld, werknemers krijgen vanaf dag één van hun arbeidscontract recht op een transitievergoeding en de ketenregeling wordt weer verruimd.

Nieuwe Arbowet: werknemer heeft recht op second opinion

Ook kregen werkgever per 1 juli van dit jaar te maken met een vernieuwde Arbowet. Een van de belangrijkste punten uit die wet betreft het recht van een werknemer om een second opinion aan te vragen aan te vragen (bij een andere bedrijfsarts) als hij of zij het niet eens is met het oordeel van de (eerste) bedrijfsarts.

Tot zover een zeer beknopt overzicht van een bewogen arbeidsrechtelijk jaar. Wil je in één keer bijgepraat worden over deze wijzigingen én horen wat je voor 2018 kunt verwachten op arbeidsrechtelijk terrein, kijk dan 19 december a.s. mee naar dit webinar.

Fijne dagen gewenst en graag tot volgend jaar!